ช่วงสองเดือนที่ผ่านมาเชื่อว่ามีหลายคนคงเคยได้ยินเกี่ยวกับ “Suspended Coffee” โครงการน่ารักๆ ที่ส่งต่อกาแฟให้คนไร้บ้านที่กลายเป็นทอล์กออฟเดอะทาวน์ในสื่อโซเชียลฯ กันอย่างแน่นอน ฉบับนี้เราเลยจะพาทุกคนมาร่วมส่งต่อความอบอุ่นและมาทำความรู้จักกับโครงการนี้กันยิ่งขึ้น

Caffè Sospeso : ฝากกาแฟไว้ก่อน

แม้โครงการนี้จะดูเหมือนเป็นเทรนด์ใหม่ที่เพิ่งมาโด่งดังในช่วง 3-4 ปีให้หลัง แต่ความจริงแล้ววัฒนธรรมนี้มีมานานกว่า 100 ปีแล้วที่เมืองเนเปิลส์ ประเทศอิตาลี

ชาวอิตาเลียนเรียกประเพณีนี้ว่า “คาเฟ่ ซอสเปโซ” (Caffè Sospeso) ที่แปลได้ว่ากาแฟรอก่อน หรือกาแฟซื้อเอาไว้ก่อน (Pending Coffee/ Suspended Coffee) ซึ่งหมายถึงการซื้อกาแฟเผื่อเอาไว้ให้กับอีกคนหนึ่งซึ่งจะเป็นใครก็ได้ ขณะเดียวกันคนซื้อเองก็ไม่ระบุตัวตนว่าเป็นใครอีกด้วย เชื่อกันว่าการกระทำแบบนี้เป็นการแสดงถึงความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ สร้างความสัมพันธ์อันดี และความสามัคคีในชุมชน โดยมีจุดเริ่มต้นที่คาเฟ่เล็กๆ ของชนชั้นแรงงานในเนเปิลส์ที่คนงานด้วยกันเองมักจะสั่งกาแฟของตัวเอง ก่อนจะสั่งทิ้งอีกแก้วไว้ให้คนที่เข้ามาต่อจากตัวเองโดยไม่ระบุตัวตน

จะว่าไปแล้วการกระทำแบบนี้ก็คงไม่ต่างกับการ “เลี้ยงเครื่องดื่ม” เพื่อนร่วมงาน (และเพื่อนร่วมชาติ) เพื่อสร้างขวัญกำลังใจและบอกพร้อมๆ กันว่า “เรามาทำงานให้ดีกันเถอะ”

The Splash of Love : แพร่กระจายความรัก

หลังจากส่งต่อความรักกันไปเป็นที่เรียบร้อย แต่อยู่ดีๆ ประเพณีนี้ก็เป็นอันสูญหายกันไปพักใหญ่ เนื่องจากชาวอิตาเลียนต้องเผชิญกับช่วงสงครามอย่างต่อเนื่อง ทำให้ต่างคนต่างหันมาดูแลตัวเองกันก่อน

แต่แล้วในปี 2008 ไอเดียนี้ก็ถูกนำมาปัดฝุ่น เมื่อนักเขียนชาวนาโปลี ลูเซียโน เด เครสเซ็นโซ่ (Luciano De Crescenzo) เขียนบทความชื่อว่า “Il caffè sospeso : Saggezza quotidiana in piccoli sorsi” อันเป็นการรวบรวมแนวคิดเกี่ยวกับส่งมอบกาแฟในยุคเริ่มแรกไว้ ซึ่งพอบทความนี้ตีพิมพ์ก็ได้รับการตอบรับอย่างล้นหลามจากชาวอิตาลี แม้แต่คนดังอย่างนายออเรลิโอ เด ลอเรนติส (Aurelio De Laurentiis) ประธานสโมสรนาโปลี สโมสรฟุตบอลประจำเมืองเนเปิลส์ก็มักซื้อ “ซอสเปโซ” หรือเครื่องดื่มเผื่อให้กับคนที่ไม่รู้จักไม่ต่ำกว่า 10 แก้ว ในทุกๆ ครั้งที่ทีมของเขาชนะ

นับแต่นั้นความคิดนี้ก็แพร่กระจายไปตามส่วนต่างๆ ของยุโรป ไม่ว่าจะเป็นบัลแกเรีย ยูเครน โรมาเนีย รัสเซีย ก่อนข้ามไปไกลยังออสเตรเลีย แคนาดา สหรัฐอเมริกา จนถึงคอสตาริกา และนั่นก็ยิ่งทำให้เจ้าภาพอย่างอิตาเลียนจัดงานเทศกาลเรื่องนี้อย่างต่อเนื่อง จนได้บทสรุปกันว่าจะให้มี “วันฝากกาแฟ” (Caffè Sospeso Day) ทุกวันที่ 10 ธันวาคม ซึ่งตรงกับวันสิทธิมนุษยชน (Human Right Day)

เพราะเป็นวันที่ทุกคนสามารถมาจิบกาแฟพร้อมกันได้ โดยไม่เกี่ยงว่าจะเป็นใคร

Warm a Heart with Coffee : ส่งกาแฟไปใจก็อุ่น

คอนเซ็ปต์ของคาเฟ่ ซอสเปโซในปัจจุบันนั้นเรียกว่ามีความแตกต่างจากเดิมอยู่เล็กน้อย จากในช่วงแรกที่เป็นเพื่อนและส่งต่อความปรารถนาให้กับคนที่เราไม่เห็นหน้า แต่ในตอนนี้จะเป็นซื้อกาแฟและจ่ายค่ากาแฟให้กับคนที่ด้อยโอกาสคนไร้บ้านมารับกาแฟอุ่นๆ

ด้วยเหตุนี้ทำให้โครงการนี้ยิ่งได้รับการตอบรับอย่างล้นหลาม ไม่ว่าจะเป็นเฟซบุ๊กอย่างเป็นทางการของ "Suspended Coffees" ก็มีร้านกาแฟเข้าร่วมกว่า 15 ล้านรายใน 34 ประเทศทั่วโลก เช่นเดียวกับแบรนด์กาแฟยักษ์ใหญ่อย่างสตาร์บัคส์ในอังกฤษและอเมริกายังตบเท้าเข้าร่วมโครงการนี้ ก็เลยมีหลายเสียงค่อนขอดว่านี่ก็แค่แคมเปญที่ดูไร้สาระ (สำหรับฮิปสเตอร์ที่อยากเท่) เพราะเรายังมีอีกหลายวิธีที่จะช่วยเหลือคนอื่นได้มากกว่าการให้กาแฟ และบางครั้งก็ดูเหมือนว่าคนที่มารับกาแฟฟรีที่มีคนซื้อให้ก็ไม่ใช่คนที่ต้องการจริงๆ สักหน่อย

ทางฝ่ายที่สนับสนุนโครงการนี้ก็ตอบกลับอย่างสวยๆ ว่า จริงอยู่ว่ามีอีกหลายวิธีที่จะช่วยเหลือผู้ด้อยโอกาสทางสังคม แต่อย่างน้อยการมอบกาแฟให้กับคนที่ไม่เห็นหน้าก็เป็นอีกวิธีหนึ่งที่ทำให้เราได้คิดถึงคนอื่น และรู้จักการให้นั่นเอง

แม้กาแฟจะไม่ได้เปลี่ยนโลกให้ดีขึ้น แต่เชื่อว่าได้เปลี่ยนหัวใจทั้งผู้ให้และผู้รับอย่างแน่นอน

แหล่งข้อมูล

• https://en.wikipedia.org/wiki/Caff%C3%A8_sospeso
• http://www.suspended-coffee.com/criticisms-of-suspended-coffee/
• http://suspendedcoffees.com/

Tag: , กาแฟ, โครงการ Suspended Coffee,