เพียงแค่พริบตาเดียวเราก็เดินทางมาถึงสิ้นปี ค.ศ. 2023 กันแล้ว เมื่อนึกถึงอะไรก็ตามที่เต็มไปด้วยบรรยากาศสนุกสนานและครื้นเครง “ทาปาส” จากประเทศสเปน ก็ดูจะเป็นหนึ่งในวัฒนธรรมอาหารการกินที่ตอบโจทย์การเฉลิมฉลองที่สุด

Go Out for Tapas
อย่างที่รู้กันว่า ทาปาส มักจะมาในรูปแบบของอาหารขนาดพอดีคำ เมื่อย้อนกลับไปดูถึงต้นกำเนิดแล้ว “Tapa” ในภาษาสเปนนั้นหมายถึง “ฝาปิด” เพราะแรกเริ่มนั้นทาปาสเป็นอาหารที่แถมมาพร้อมกับเครื่องดื่มในบาร์ และทำหน้าที่เป็นฝาปิดปากแก้วในเวลาเดียวกัน เพื่อป้องกันไม่ให้แมลงวันหรือสิ่งไม่พึงประสงค์มารังควานเครื่องดื่มแก้วโปรด

โดยปกติแล้วทาปาสจะเป็นแฮมหรือโชริโซ ซึ่งทั้งสองอย่างนี้มีรสเค็มจัด ช่วยกระตุ้นต่อมความอยากได้เป็นอย่างดี ทำให้บาร์แต่ละแห่งลงทุนสร้างสรรค์ของว่างที่หลากหลายเพื่อเสิร์ฟพร้อมกับไวน์ ส่งผลให้ยอดขายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เพิ่มขึ้นตามไปด้วย

ชาวสเปนมีคำเรียกว่า “tapear” ที่หมายถึง “go out for tapas” การไปบาร์เพื่อลองทาปาสที่แตกต่างกัน ดังนั้นถ้าอยากกินทาปาสหลายๆ เมนู ก็ต้องตระเวนไปดื่มตามบาร์ต่างๆ ตลอดคืน อย่าหยุดอยู่แค่บาร์เดียว!

Types of Tapas
ในเมื่อแต่ละบาร์นั้นมีเมนูทาปาสเป็นซิกเนเจอร์ของตัวเอง ทาปาสในทุกวันนี้จึงมาในหลากหลายรูปแบบมาก โดยสามารถแบ่งเป็น 4 แบบใหญ่ๆ คือ

• Pintxos (Pinchos) พินโช เป็นของว่างเล็กๆ น้อยๆ ในบาร์ที่ได้รับความนิยมอย่างมาก โดยเฉพาะในแคว้นบาสก์ทางตอนเหนือของสเปน มีลักษณะที่จดจำได้อย่างง่ายดายเลยคือมักเสิร์ฟพร้อมขนมปังและมีไม้จิ้มฟันเสียบมาด้วยเสมอ ทำให้ได้ชื่อว่า Pintxos ที่หมายถึงหนามแหลมในภาษาสเปน
• Cheese & Charcuteries ชีสบอร์ด และ ชาร์กูเตอรี คือตัวเลือกที่เรียบง่ายและเรียบหรูในคราวเดียวกัน สเปนเป็นอีกประเทศที่มีทั้ง Manchego หรือชีสแข็งมันเชโก ซึ่งทำมาจากนมแกะ Chorizo ไส้กรอกหมูรสเผ็ด และ Jamon หรือแฮมขาหมูที่ขึ้นชื่อว่ามีราคาสูงและคุณภาพดีระดับชั้นนำของโลก โดยเฉพาะแฮมที่มาจากหมูดำไอเบอริโก สายพันธุ์ท้องถิ่น
• Cold Tapas ทาปาสเย็น เป็นได้ตั้งแต่ Boquerones en Vinagre แอนโชวีในน้ำส้มสายชูปรุงรส Ensaladilla Rusa สลัดมันฝรั่ง Gazpacho หรือซุปมะเขือเทศเย็น ไปจนถึง Melón con Jamón เมนูสุดคลาสสิกสำหรับฤดูร้อน ซึ่งเป็นการจับคู่ความหวานและเค็มจากเมลอนและแฮมมารวมกันได้อย่างลงตัว
• Hot Tapas มีของเย็นก็ต้องมีของร้อน ทาปาสก็เช่นเดียวกัน แน่นอนว่าเมนูคลาสสิกที่สุดก็ต้องยกให้กับ Gambas al Ajillo กุ้งผัดกระเทียม Chorizo al Vino ไส้กรอกโชริโซปรุงกับไวน์แดง และ Tortilla de Patatas ไข่เจียวใส่มันฝรั่ง

World Tapas Day!
ต้องยอมรับจริงๆ ว่าอาหารสเปนนั้นมีชื่อเสียงและมีอิทธิพลไปทั่วโลก แต่ถ้าจะสัมผัสให้ลึกถึงแก่นแท้ของวัฒนธรรมการกินทาปาส ก็ไม่มีอะไรจะดีไปกว่าการเดินทางไปสเปน!

เพื่อดึงดูดนักท่องเที่ยวและสร้างความแข็งแกร่งให้กับการท่องเที่ยวเชิงอาหาร (Gastronomy Tourism) ประเทศสเปนได้จัดตั้ง World Tapas Day หรือ วันแห่งทาปาส ขึ้นมาเพื่อเฉลิมฉลองให้กับสุดยอดวัฒนธรรมนี้ โดยเริ่มต้นมาตั้งแต่ปี ค.ศ. 2016 โดยจะตรงกับวันพฤหัสบดีที่สามในเดือนมิถุนายนของทุกปี

วันทาปาสโลกนับเป็นการเปิดโอกาสให้คนรักอาหารการกินได้ทำความรู้จักกับวิถีชีวิตและตำรับอาหารอันโด่งดังและเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว ในช่วงเวลาดังกล่าวนี้ หลายเมืองในสเปนจะคึกคักเป็นพิเศษด้วยการเปิดเส้นทางตระเวนกินทาปาส บาร์หลายๆ แห่งจะเสิร์ฟทาปาสให้ลิ้มลองในราคาพิเศษ พร้อมด้วยกิจกรรมอีกมากมายไม่ว่าจะเป็นมาสเตอร์คลาส เวิร์กช็อป งานเสวนา ไปจนถึงการแข่งขันต่างๆ

“ทาปาสคือการพบเจอเพื่อนใหม่”
บรรยากาศในร้านว่าสนุกแล้วยังเทียบไม่ได้กับคาแรกเตอร์ของอัลวาโร รามอส (Álvaro Ramos) เอ็กเซ็กคูทีฟเชฟของร้าน Vaso-Spanish Tapas Bar ที่สนุกยิ่งกว่า!

ในฐานะที่เป็นคนสเปนโดยกำเนิด เชฟอัลวาโร รามอส มีความภาคภูมิใจกับตำรับตำราอาหารจากมาดริดบ้านเกิดอย่างเต็มเปี่ยม ยิ่งเฉพาะในช่วงเวลาแห่งการเฉลิมฉลองส่งท้ายปีแบบนี้ เขายิ่งภูมิใจมากกว่าเดิมที่จะนำเสนอวัฒนธรรมประเพณีที่บ้านเขาให้เราฟัง พร้อมด้วยการเปิดคลิปวิดีโอและภาพของการเฉลิมฉลองของชาวสเปนให้ดูตลอดการสนทนา

“ในสเปน เมื่อสั่งเครื่องดื่มในบาร์ก็จะได้ทาปาสมากินคู่กันฟรีๆ” เขาบอก บาร์แต่ละแห่งและในแต่ละแคว้นก็จะมีของดีไม่เหมือนกัน บางที่ก็ดังเรื่องไวน์ บางที่ก็ดังเรื่องเบียร์ และในบาร์หลายๆ แห่งก็มอบประสบการณ์ทาปาสไปพร้อมๆ กับดนตรีและระบำฟลาเมงโก (Flamenco) อันเร่าร้อนด้วย

การเดินทางมายังประเทศไทยเป็นครั้งแรกเมื่อ 4 ปีก่อน กับการเปิดบาร์และทาปาสท่ามกลางวัฒนธรรมของชาวเอเชีย เขามองเห็นไลฟ์สไตล์การรับประทานอาหารที่แตกต่างจากบ้านเกิดของตัวเองไปอย่างสิ้นเชิง “คนเอเชียชอบความเป็นส่วนตัวและขี้อาย แต่หลังจากที่เปิดร้านมาได้ 1 ปี คนเริ่มเข้าใจในสิ่งที่เราทำ หลายต่อหลายคนได้เจอเพื่อนใหม่ ร้านเราเป็นพื้นที่แห่งความสนุกสนานและเมามายจริงๆ”

ผู้คนเป็นหัวใจสำคัญที่ทำให้การกินทาปาสสนุกสนานขึ้นในมุมมองของเขา “ทาปาสคือการพบเจอเพื่อนใหม่ คุณจะได้ทำความรู้จักกับผู้คนอีกหลายสิบคนที่บาร์ เหมือนกับที่ร้าน Vaso ของเรา ผู้คนเริ่มต้นด้วยการกินมื้อเย็น แต่พอค่ำๆ เริ่มกรึ่มด้วยฤทธิ์ของแอลกอฮอล์ บรรยากาศในร้านและผู้คนก็จะเริ่มสนุกสนานขึ้น ไฟจะเริ่มเปลี่ยนสี ไม่มีใครนั่งเฉยอยู่บนเก้าอี้ ทุกคนยืน เริ่มเต้นและดื่มไปตลอดคืน”

เขามองว่ากินทาปาสก็คล้ายๆ กับกินติ่มซำ และก็คล้ายกับเครื่องเคียงของอาหารเกาหลี ที่เสิร์ฟในขนาดพอดีคำ ทำให้เรากินได้หลายอย่างในมื้อเดียว ถ้าเราเสิร์ฟอาหารจานใหญ่ คุณกินจานเดียวก็อิ่ม “Small Portion, Enjoy More” เขากล่าวปิดท้าย

“ทาปาสที่อัดแน่นด้วยรสชาติของไทย”
ด้วยความหลงใหลในอาหารไทย Pepe Dasi Jimenez เอ็กเซ็กคูทีฟเชฟจากจิม ทอมป์สัน ผู้ผ่านประสบการณ์ในห้องครัวไทยมาหลายต่อหลายร้าน ได้ตัดสินใจนำวัฒนธรรมการกินจาก “บ้านเขา” มาจับคู่กับวัตถุดิบและรสชาติอาหาร “บ้านเรา” รังสรรค์ออกมาเป็นเมนูทาปาสแบบไทยๆ พร้อมเสิร์ฟที่ Jim’s Terrace ระเบียงอันร่มรื่นและเงียบสงบของ Jim Thompson Heritage Quarter

“ทาปาสเป็นวัฒนธรรมในการเข้าสังคมของคนสเปน” เขากล่าว “เสิร์ฟเล็กๆ ในบรรยากาศที่ไม่เป็นทางการ และแชร์กัน เหมือนกับไลฟ์สไตล์ของคนไทย”

วัฒนธรรมการแชร์อาหารที่คล้ายๆ กันนี่เอง ทำให้ เชฟเปเป้ ได้แรงบันดาลใจในการเชื่อมโยงวิธีการทำอาหารสเปนเข้ากับอาหารไทย อย่างเช่น Jim’s Creamy Croquettes ครอแก็ตที่ดัดแปลงใหม่ สอดไส้ด้วยหางวัวตุ๋นในน้ำพริกแกงแดง Royal Project Mushroom Larb ลาบเห็ดบนข้าวเกรียบ ไปจนถึง Northern Sando Grilled Sandwich แซนด์วิชแบบญี่ปุ่นแต่ใส่ไส้อั่ว น้ำพริกหนุ่ม และแคบหมู “เราพยายามใช้วัตถุดิบท้องถิ่นให้มากที่สุดเท่าที่เป็นไปได้ เพื่อให้ได้ทาปาสที่อัดแน่นด้วยรสชาติของไทย ตอบโจทย์กับแนวคิดของเรา”

ที่ Jim’s Terrace ตั้งใจนำเสนอพื้นที่สำหรับการดื่มและกินทาปาสเหมือนกับการเข้าบาร์ไปสั่งเครื่องดื่มกับทาปาสในสเปน แน่นอนว่าทุกๆ เมนูนั้นมาในแบบฉบับของฟิงเกอร์ฟู้ดตามแบบฉบับที่ทาปาสควรจะเป็น

เชฟเปเป้ศึกษาการทำอาหารไทยมาพักใหญ่ ได้ร่วมงานกับเชฟอาหารไทยที่มีชื่อเสียงหลายต่อหลายคน ไม่ว่าจะเป็นเชฟปริญญ์ ผลสุข ร้าน Vilas (วิลาส), เชฟชาลี กาเดอร์ ร้าน 100 มหาเศรษฐ์, เชฟโจ-ณพล จันทรเกตุ ร้านสามล้อ และเชฟหนุ่ม-วีระวัฒน์ ตริยเสนวรรธน์ จากร้าน Samuay & Sons แห่งเมืองอุดรธานี

“เมื่อมีโอกาสในการสร้างทางเดินเป็นของตัวเอง ผมเลยตัดสินใจนำอาหารจากบ้านเกิด ประสบการณ์ในห้องครัว แรงบันดาลใจ และอิทธิพลของอาหารไทยมารวมกันจนเกิดเป็นแนวทางการทำอาหารที่ผมกำลังทำอยู่ในวันนี้”

Bangkok Tapas Crawl
วัฒนธรรมทาปาสสะพัดไปทั่วโลก พร้อมๆ กับการผสมผสานของอาหาร และถ้าต้องการร่วมสนุกกับทาปาสแบบสเปนขนานแท้นั้นง่ายมาก เพียงแค่ตรงเข้าไปในบาร์ จิบไวน์หนึ่งแก้วกับทาปาสอีกหนึ่งคำ แล้วไปต่อกันที่บาร์ถัดไป วนแบบนี้ไปตลอดคืน ซึ่ง Tapas Crawl นี้เป็นหนึ่งในกิจกรรมที่นักท่องเที่ยวไปเยือนประเทศสเปนจะต้องลองไปสัมผัสสักครั้ง แต่ถึงจะไม่ได้ไปเยือนสเปนจริงๆ ในกรุงเทพมหานครก็มีร้านอาหารสเปนตามจุดต่างๆ ให้เราลองตระเวนกินด้วยตัวเองได้ด้วยเหมือนกัน!

ไม่ว่าจะฉลองที่ไหน ทาปาสจะพาคุณไปพบกับความสนุกสนานในปลายปีนี้อย่างแน่นอน

10 รายชื่อร้านทาปาสในกรุงเทพมหานคร

• Vaso - Spanish Tapas Bar @ Velaa Sindhorn BTS เพลินจิต
• Jim’s Terrace @ Jim Thompson Heritage Quarter BTS สนามกีฬาแห่งชาติ
• Ñam Ñam Pasta and Tapas @ RQ.49 Mall (ซอยสุขุมวิท 49) BTS ทองหล่อ
• Thaipas - Thai Tapas Bar BTS ทองหล่อ
• Arroz BTS ทองหล่อ
• FUEGO @ The Taste Thonglor BTS ทองหล่อ
• Taberna JAMON JAMON BTS พร้อมพงษ์
• ALEGRIA Spanish Tapas Bar @ K-Village BTS พร้อมพงษ์
• El Tapeo BTS เอกมัย
• Casa Teo @ W-District BTS พระโขนง

Tag: ทาปาส, อาหารสเปน