"ฮานามิ" ฉันคุ้นชินกับชื่อนี้มาตั้งแต่เด็กๆ เพราะเป็นขนมแสนอร่อยที่เคยซื้อกินตั้งแต่ตอนอยู่อนุบาล สโลแกนของขนมนี้คือ “ข้าวเกรียบรวยเพื่อน” และก็จริงๆ ด้วย เพราะพอซื้อมาก็จะมีเพื่อนมาแย่งกินประจำ นั่นเป็นความทรงจำในวัยเด็กอันสวยงามและสนุกสนาน แต่พอโตขึ้นได้ออกเดินทางท่องโลก “ฮานามิ” ที่ฉันรู้จักกลับกลายเป็นนิยามใหม่ต่างออกไป เพราะคำว่า “ฮานามิ” ในดินแดนอาทิตย์อุทัยญี่ปุ่นคือชื่อของเทศกาลแห่งดอกไม้บานที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในรอบปี เมื่อพ้นจากฤดูหนาวเข้าสู่ฤดูใบไม้ผลิ อากาศอุ่นขึ้น แดดฉายส่อง เมื่อนั้นล่ะดอกซากุระทั่วดินแดนนี้ก็จะพร้อมใจกันสะพรั่งบานอวดความงาม ผู้คนจึงออกมาชื่นชม สมเป็น “ฮานามิ” ที่คนทั่วโลกอยากไปสัมผัสสักครั้ง ไม่ใช่ “ขนมฮานามิ” ที่ฉันกินประจำหรอก

ล่องเรือชมดอกซากุระบานที่แม่น้ำ Miyagi's Shiraishi ภูมิภาคโทโฮขุ

เชื่อว่าหลายคนเป็นนักเที่ยวเหมือนฉันคงได้มีโอกาสไปดูดอกซากุระเมืองไทย หรือดอกนางพญาเสือโคร่งกันมาบ้างแล้ว ซึ่งก็มีทั้งในภาคเหนือและภาคอีสานบ้านเรา ขอบอกว่าทั่วโลกมีซากุระอยู่เป็นพันชนิด แต่ทั้งหมดชอบอากาศเย็นหรืออบอุ่น ไม่ชอบอากาศร้อน เราจึงมักพบซากุระในประเทศที่อยู่ตอนเหนือของโลก (หรืออยู่ห่างไกลจากเส้นศูนย์สูตร) ส่วนในเมืองไทยมักพบบนภูเขาสูงเป็นพันเมตรขึ้นไป โดยในบ้านเราจะบานราวๆ เดือนมกราคม-กุมภาพันธ์ แล้วแต่อากาศของปีนั้นๆ ว่าหนาวเย็นและหนาวต่อเนื่องนานแค่ไหน ส่วนของญี่ปุ่นดอกซากุระ (Sakura) มีอยู่กว่า 300 สายพันธุ์ ถือเป็น “ราชินีแห่งมวลดอกไม้ของแดนอาทิตย์อุทัย” ในเชิงสัญลักษณ์เพราะซากุระมีอยู่ทั่วญี่ปุ่น และผูกพันอยู่กับวิถีชีวิตของพวกเขามาหลายพันปี อีกทั้งช่วยสร้างสีสันให้ชีวิตในทุกมิติมุมมอง ตั้งแต่มีการวาดลวดลายผืนผ้าเป็นดอกซากุระ ภาพเขียน งานศิลป์งานเกาะสลักไม้ งานเครื่องเงินเครื่องทอง งานหัตถกรรมจักสาน ฯลฯ ก็ล้วนมีดอกซากุระประดับประดาอยู่ทั้งนั้น

ดอกซากุระสีชมพูเบ่งบานรับไออุ่นแดดของฤดูใบไม้ผลิอันสดใส

ทุกปีในช่วงเดือนมีนาคม-พฤษภาคม ดอกซากุระแห่งแดนอาทิตย์อุทัยจะเริ่มทยอยบานรับอากาศที่อบอุ่นขึ้น ไล่จากตอนใต้สุดของประเทศขึ้นสู่ส่วนเหนือสุด คือจากภูมิภาคโอกินาวา (หมู่เกาะโอกินาวา) ราวเดือนมีนาคม แล้วบานถึงเกาะหลักคือฮอนชูตลอดเดือนเมษายน ไปจนถึงเกาะฮอกไกโดในส่วนเหนือสุดราวๆ เดือนพฤษภาคม แต่ช่วงที่งดงามยิ่งใหญ่ที่สุดคือเดือนเมษายนคนทั่วโลกต่างบินไปชม ยอมจ่ายค่าห้องพักแพงหูฉี่ ส่วนคนญี่ปุ่นเองก็แทบจะหยุดงานออกมาร่วมใน “เทศกาลฮานามิ” หรือเทศกาลชมดอกไม้บาน มีขบวนแห่ ออกมาเดินเล่นชมสวน นั่งดื่มกิน นั่งพูดคุยสังสรรค์กันอย่างสนุกสนาน ชวนกันห่อข้าวกล่องเบนโตะไปนั่งกินใต้ต้นซากุระ บ้างเป็นครอบครัว บ้างมาเป็นคู่รักหวานซึ้ง จึงเป็นช่วงเวลาที่ญี่ปุ่นสวยหวานแหววที่สุดก็ว่าได้ในความคิดของฉัน

เมื่อซากุระเบ่งบานก็ได้เวลาออกมานั่งชื่นชมกันอย่างมีความสุข

ซากุระบานบนเนินเขา แทรกแซมด้วยใบไม้ดอกไม้หลากชนิด งดงามราวสวนสวรรค์

จริงๆ แล้วเทศกาลฮานามิ (Hanami) หรือเทศกาลชมดอกไม้บานในญี่ปุ่น (Cherry Blossom Festival) เขามีมานานกว่า 1,400 ปีแล้วตั้งแต่สมัยนารา (ค.ศ. 710-784) ซึ่งแม้จะหมายถึงการชมดอกไม้ทุกชนิดช่วงฤดูใบไม้ผลิ ทว่าเขาก็ให้ความสำคัญกับซากุระที่สุด เพราะจะบานเพียงปีละครั้งแค่ช่วงสั้นๆ เช่น ที่สวนสาธารณะอุเอโนะ (Ueno Koen) กรุงโตเกียว (Tokyo), วัดคิโยมิสึ (Kiyomizudera) กรุงเกียวโต (Kyoto), ปราสาทฮิเมจิ (Himeji Castle) เมืองฮิเมจิ (Himeji), ปราสาทคุมาโมโต (Kumamoto Castle) เมืองคุมาโมโต (Kumamoto), หมู่บ้านซามูไรคาคุโนดาเตะ (Samurai Village of Kakunodate) เมืองอาคิตะ (Akita) และสวนสาธารณะโกเรียวคาคุ (Goryokaku Koen) ที่เกาะฮอกไกโด (Hokkaido) แต่อย่างไรก็ตาม ซากุระในญี่ปุ่นจะบานอยู่เพียง 1-2 สัปดาห์เท่านั้น โดยมีหน่วยพยากรณ์คอยประกาศข่าวให้ประชาชนและนักท่องเที่ยวรู้ข้อมูลอัปเดตตลอดเวลา เพราะเขาให้ความสำคัญกันอย่างจริงจังมากตามสไตล์พี่ยุ่น

ดูกันใกล้ๆ ซากุระญี่ปุ่นงามหวานซึ้ง บ้างเป็นสีชมพู บ้างเป็นสีขาว

ซากุระล้านดอกเบ่งบานริมแม่น้ำ Miyagi's Shiraishi ถือว่างามที่สุดแห่งหนึ่งในญี่ปุ่น

สำหรับในปี 2018 นี้ ใครที่กำลังวางแผนหรือเตรียมตัวไปร่วมงานเทศกาลฮานามิ ก็ต้องถามก่อนเลยว่าคุณจองตั๋วเครื่องบินและที่พักไว้ล่วงหน้าหรือยัง? เพราะส่วนใหญ่จะเต็มไปก่อนแล้วล่วงหน้า 3-6 เดือน

ซากุระเบ่งบานสลับสีกับดอกไม้นานาพรรณและผืนป่าเขียว สดชื่นอย่าบอกใครเชียว

ช่วงเวลาชมซากุระบานเต็มที่ในญี่ปุ่น ข้อมูลพยากรณ์ล่าสุดจาก www.japan-guide.com/sakura/

ก่อนหน้านั้นประมาณ 1 สัปดาห์ซากุระแต่ละต้นจะมีช่อดอกแรกที่บานก่อนเป็นสัญญาณให้รู้เรียกว่า ‘คังอิกะ’ (First Bloom) จากนั้นเมื่อบานเต็มที่อยู่ราวๆ 7 วันก็จะพร้อมใจกันเหี่ยวเฉาร่วงโรยลงจากต้นทั้งหมด

เอาล่ะ พอรู้กันคร่าวๆ แบบนี้ก็คงสามารถวางแผนเที่ยวไล่ตามความงามของซากุระแดนอาทิตย์อุทัยกันได้อย่างไม่พลาดแล้วนะ (ควรตรวจสอบข้อมูลอีกครั้งในเว็บไซต์ที่แนะนำไป)

ในแถบเซนไดมีปราสาทโบราณที่ปลูกซากุระไว้เคียงคู่หลายแห่ง

ซากุระพันธุ์สีชมพูเข้มของญี่ปุ่นมีชื่อเสียงไม่แพ้พันธุ์ดอกสีขาวสะอาด

ที่สวนสาธารณะอูเอะโนะ (Ueno Park : คนญี่ปุ่นเรียก ‘อูเอโนะ โคเอ็น) ในกรุงโตเกียว เป็นสถานที่เหมาะในการเริ่มต้นไล่ตามดอกซากุระบาน เพราะคนไทยส่วนใหญ่บินตรงไปโตเกียวอยู่แล้ว โดยเขามีซากุระปลูกอยู่กว่า 1,500 ต้น จะมีการชมดอกซากุระทั้งในตอนกลางวันและกลางคืนประดับประดาโคมไฟระย้าอย่างยิ่งใหญ่สว่างไสว ซึ่งการชมดอกซากุระในยามราตรีอันแสนคลาสสิกนี้คนญี่ปุ่นเรียกว่า “โยซากุระ” (Yozakura) ผู้คนไม่หลับไม่นอนชวนกันมาเดินชมความงามเป็นหมื่นๆ คน หรือถ้าใครมีโอกาสไปชมดอกซากุระที่ “ปราสาทโอซากา” (Osaka Castel) ก็จะได้ชมความงามของหนึ่งในปราสาทโบราณยิ่งใหญ่ที่สุดของญี่ปุ่น พร้อมด้วยซากุระกว่า 600 ต้น เบ่งบานสดชื่นเปี่ยมชีวิตชีวา เคียงคู่ต้นพลัมอีกนับร้อยที่ผลิดอกพราวเช่นกัน นับเป็นภาพน่าประทับใจเหลือเกิน นอกจากนี้ยังมีดอกซากุระที่ “ปราสาทนาโงยะ” (Nagoya Castel) อันมีชื่อเสียงและได้รับความนิยมมากเพราะมีต้นซากุระอยู่กว่า 1,600 ต้นสะพรั่งบานพร้อมกัน คิดดูเอาเองละกันว่าจะงามจับตาจับใจดั่งสวรรค์นฤมิตปานใด

ในช่วงที่ซากุระบาน ดอกไม้ตามทุ่งก็ผลิงามเช่นกัน 

ยังจำได้ว่ามีอยู่ปีหนึ่งฉันไปดูซากุระบานที่วัดคิโยมิสึ หนึ่งในวัดมรดกโลกที่งดงามที่สุดของนครเกียวโต มีซากุระกว่า 1,500 ต้น ผลิบานเป็นสีขาวและสีชมพูระเรื่ออยู่เต็มสองฝั่งถนนและแทรกแซมอยู่ตามป่า บนภูเขานั้น ภาพที่เห็นทำให้ฉันตกตะลึงจนไม่สามารถเอ่ยเป็นคำพูดได้ และก็ยิ่งงามขึ้นอีกเมื่อราตรีมาเยือน การเดินชมซากุระที่วัดคิโยมิสึยังไม่จบสิ้นลง เพราะเมื่อแสงอาทิตย์ลาลับกลับมีแสงจากโคมไฟนับหมื่นดวงสว่างเรืองรองขึ้นแทน แสงนั้นช่วยให้ดอกซากุระยามราตรีงามอีกแบบ คล้ายหญิงสาวอ่อนหวานใกล้นิทรา

ใช่ นี่คืออีกมุมหนึ่งของโลกที่ฉันหลงรักและไม่อยากจากมาเลยจริงๆ

Traveler’s Guide

• Best Season : ซากุระญี่ปุ่นบานเฉพาะช่วงเดือนมีนาคม-พฤษภาคม โดยจะบานไล่จากตอนใต้ของประเทศขึ้นสู่ตอนเหนือสุด คือจากภูมิภาคโอกินาวา (ใต้สุด) ประมาณเดือนมีนาคม ไปสู่เกาะฮอนชู ซึ่งเป็นเกาะหลักของประเทศ ประมาณเดือนเมษายนอันเป็นไฮไลต์ และบานต่อขึ้นไปตอนเหนือสุดคือฮอกไกโดในเดือนพฤษภาคม
• Getting There : คนไทยไปดูซากุระได้ง่ายเพราะไม่ต้องทำวีซ่าและมีหลายสายการบินให้เลือก อาทิ การบินไทย (www.thaiairways.co.th), ANA (www.ana.co.jp/asw/wws/th/e), Japan Airlines (www.jal.com), China Airlines (www.china-airlines.com) ทั้งหมดล้วนเพิ่มเส้นทางบินสู่ภูมิภาคต่างๆ ของญี่ปุ่น คือ สนามบินนาฮา สนามบินนาริตะ สนามบินฮาเนดะ สนามบินคันไซ สนามบินเซนได และสนามบินชิโตเสะ
• More Info : www.japan-guide.com/sakura/

Tag: , Far Away, ซากุระ, ญี่ปุ่น,