ใครบ้างจะคิดว่าการกินอาหารสุขภาพ เช่น อาหารคลีน อาหารไขมันต่ำ อาหารจำกัดพลังงาน หรืออาหารลดน้ำหนักต่างๆ อาจส่งผลให้เกิดปัญหาสุขภาพตามมาและน่ากลัวถึงขั้นทำให้เสียชีวิตได้ โรคใหม่ที่ว่านี้คือออร์โทเร็กเซีย (Orthorexia)

ออร์โทเร็กเซียเป็นกลุ่มของโรคทางจิตเวชกลุ่มเดียวกับภาวะการกินผิดปกติ หรือ Eating Disorder คนที่มีภาวะนี้จะมีความรู้สึก การรับรู้ และย้ำคิดตลอดเกี่ยวกับน้ำหนักและรูปร่างของตนเอง มักมีน้ำหนักตัวอยู่ในเกณฑ์ต่ำกว่าปกติ เช่น ภาวะคลั่งผอม หรือ Anorexia Nervosa, ภาวะการกินแล้วต้องเอาออกBulimia Nervosa, กลุ่มโรคของการกินที่ผิดปกติจะตามมาด้วยภาวะและโรคแทรกซ้อนต่างๆ เช่น การขาดประจำเดือนในผู้หญิง การขาดสารอาหารอย่างรุณแรง การทำงานของหัวใจผิดปกติ และในรายที่รุนแรงอาจตามมาด้วยการฆ่าตัวตาย แต่ในส่วนของออร์โทเร็กเซียนั้นผู้ที่เป็นจะไม่ได้มีความรู้สึกกลัวอ้วน แต่เป็นความคิดเกี่ยวกับสุขภาพ กลัวว่าอาหารที่กินเข้าไปจะไม่ดีต่อร่างกาย กลัวว่าไขมันที่ได้รับจะส่งผลเสียต่อสุขภาพ กลัวว่าอาหารที่กินเข้าไปจะสะอาดหรือไม่ กลัวว่าเนื้อสัตว์จะมีการปนเปื้อนจากสารต่างๆ หรือไม่

อาหารที่กลุ่มออร์โทเร็กเซียบริโภคเป็นอาหารที่เน้นธรรมชาติของอาหารชนิดนั้นๆ ไม่มีการเติมสารปรุงแต่งใดๆ ผ่านกระบวนการปรุงแต่งรสชาติและแปรรูปให้น้อยที่สุด เน้นอาหารซึ่งเป็นสิ่งที่มีประโยชน์ต่อร่างกายเท่านั้น อาหารต้องสดสะอาด ไม่ใส่สารกันบูด สารกันเสีย หรือสารเคมีต่างๆ จำกัดปริมาณของอาหารให้น้อย จำกัดแคลอรี เลือกอาหารที่ผ่านการเกษตรอินทรีย์เป็นหลัก ไม่กินเนื้อสัตว์ อาหารไม่เติม น้ำตาล น้ำมัน เกลือ และกลุ่มเครื่องปรุงรสต่างๆ ไม่บริโภคแอลกอฮอล์

พฤติกรรมของผู้ที่มีภาวะออร์โทเร็กเซีย
มีความคิดย้ำอยู่ตลอดว่าอาหารต้องดีต่อสุขภาพเท่านั้นจึงจะสามารถกินได้ บางครั้งอาจเสียเวลาเพื่อเลือกอาหารที่จะกินเป็นชั่วโมง แบ่งอาหารเป็นประเภทกินได้กับกินไม่ได้ อ่านฉลากอาหารหรือดูส่วนผสมของอาหารซ้ำไปซ้ำมานานเป็นชั่วโมง ไม่ยอมบริโภคอาหารที่ผลิตจากระบบอุตสาหกรรมหรือผ่านการแปรรูป เพราะมีความเชื่อว่าเป็นอาหารที่ไม่มีดีต่อสุขภาพ มีสารปนเปื้อน เสี่ยงต่อโรคต่างๆ เช่นโรคมะเร็ง เครียดกับปริมาณแคลอรีที่จะได้รับในอาหารแต่ละมื้อและการออกกำลังกาย ให้ความสำคัญอย่างมากต่ออาหารจนเสียการงาน ถ้ากินอาหารที่ไม่ใช่อาหารคลีนก็จะต้องชดใช้กรรมด้วยการออกกำลังกายอย่างหนักหรือล้างพิษ ล้างผัก ผลไม้ หรือเนื้อสัตว์ที่ใช้ทำอาหารซ้ำแล้วซ้ำอีก หรือตรวจสอบหลายๆครั้งจนกว่าจะแน่ใจว่าอาหารที่จะกินนั้นสะอาดจริงๆ หรือเรื่องมากถึงที่มาของอาหาร มีปัญหาด้านจิตใจ กินดีแต่ไม่มีความสุข จะพยายามปกปิดพฤติกรรมการกินของตัวเองโดยไม่ให้ผู้อื่นรับรู้ ไม่ชอบไม่อยากกินอาหารร่วมกับคนอื่นเพราะกลัวว่าจะไม่คลีน

ผลเสียที่เกิดขึ้นจากภาวะออร์โทเร็กเซีย

• อ่อนเพลีย เนื่องจากได้รับพลังงานสารอาหารไม่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย
• ท้องผูก เนื่องจากการได้รับน้ำหรือของเหลวไม่เพียงพอและออกกำลังกายอย่างหนัก
• หัวใจทำงานหนักเสี่ยงต่อภาวะหัวใจล้มเหลว ไตทำงานหนัก มีภาวะไตผิดปกติ
• ความสัมพันธ์ต่อบุคคลรอบข้างเริ่มแย่ลง เพราะไม่อยากกินอาหารร่วมกับผู้อื่น

วิธีการรักษาหรือบำบัดในผู้ที่เป็นออร์โทเร็กเซียจะเน้นการให้คำปรึกษาทางโภชนาการในรายบุคคล เนื่องจากแต่ละคนมีข้อจำกัดแตกต่างกันออกไป ซึ่งจะยากมากกว่ากลุ่มของ Anorexia หรือ Bulimia นักกำหนดอาหารร่วมกับจิตแพทย์จะพยายามให้ผู้ที่มีภาวะนี้ค่อยๆ ปรับการกินให้กลับมาปกติ ให้ลองอาหารแต่ละประเภทเพื่อลดความกลัวและพฤติกรรมการปฏิเสธอาหาร ดังจะเห็นได้ว่าการกินดีมากจนเกินไปก็ใช่ว่าจะทำให้สุขภาพดี

การกินทางสายกลางร่วมกับการออกกำลังกายอย่างเหมาะสมและพักผ่อนให้เพียงพอน่าจะเป็นทางเลือกที่ดีที่สุดของสุขภาพระยะยาว

Tag: , Food for life, อาหารสุขภาพ,